Bank Virodat Mahiti Adhikar Arj Kasa Karava? : आज आपण या लेखात, आपण बँकेविरुद्ध माहिती अधिकार (RTI) अर्ज कसा करावा? याबद्दल चर्चा करू. आणि अर्ज कुठे सादर करायचा आणि त्यावर योग्य ती पाठपुरावा कशी करायची बँकेविरुद्ध RTI याबद्दल सविस्तर माहिती देऊ. बँकेविरुद्ध माहिती अधिकार (RTI) अर्ज कसा करावा? दाखल करायचा? संपूर्ण माहिती जाणून घ्या मराठीत - बँकिंग चा गैरप्रकार उघड करा!
![]() |
Bank Virodat Mahiti Adhikar Arj Kasa Karava? |
भारतातील ग्रामीण भागातील सर्वात महत्त्वाची बँक असते. परंतु दुर्दैवाने, अनेक ठिकाणी बँकमध्ये गैर व्यवहार, भ्रष्टाचार आणि फसवणूक झालेले प्रकरणे उघडकीस येत आहेत. अशा परिस्थितीत, माहिती अधिकार कायदा (RTI कायदा २००५) हे एक बँकेविरुद्ध शक्तिशाली साधन आहे. या कायद्याच्या मदतीने, आपण बँकेविरुद्ध कामकाजाची आणि कर्जावरील अन्याय्य व्याज माहिती घेऊ शकतो आणि बँकेविरुद्ध भ्रष्टाचाराविरुद्ध कारवाई करू शकतो.
1: बँकांविरुद्ध माहिती अधिकार का आवश्यक आहे?
सामान्य बँकिंग समस्या ज्यासाठी माहिती अधिकार उपयुक्त आहे:
- १. खात्यातील फसवणूक (अनधिकृत डेबिट/शुल्क)
- २. कर्जावरील अन्याय्य व्याज
- ३. कारणाशिवाय खाते ब्लॉक/गोठवलेले
- ४. क्रेडिट कार्ड घोटाळे
- ५. भ्रष्ट बँक कर्मचाऱ्यांविरुद्ध
बँकिंग प्रकरणांमध्ये माहिती अधिकाराचे फायदे:
अंतर्गत बँक नियमांवरील ठळक मुद्देफसवणुकीचे पुरावे मिळवणे
आरबीआय/बँकिंग लोकपाल यांच्याकडे तक्रारीचा आधार
2: बँकांकडून कोणती माहिती मिळू शकते?
माहितीचे प्रकार:
१. तुमच्या खात्याचा संपूर्ण इतिहास२. कर्ज/क्रेडिट कार्ड संबंधित कागदपत्रे
३. बँक कर्मचाऱ्यांच्या कृतींबद्दल तपशीलवार माहिती
४. तक्रार नोंदणी अहवाल
५. बँकेचे अंतर्गत नियम/मार्गदर्शक तत्वे
सीमा:
- बँकांविरुद्ध माहिती अधिकार कायद्याअंतर्गत फक्त ग्राहकच वैयक्तिक माहिती मागू शकतो.
- इतर कोणतीही ग्राहक माहिती उपलब्ध असणार नाही.
3: बँकेविरुद्ध माहिती अधिकार अर्ज कसा लिहावा?
योग्य अधिकारी निवडा
- सार्वजनिक क्षेत्रातील बँका (इंडिया पोस्ट बँक, एसबीआय, पीएनबी इ.): शाखा व्यवस्थापक
- खाजगी बँका (एचडीएफसी, आयसीआयसीआय, idfc बँक): मुख्य जनसंपर्क अधिकारी
- आरबीआय: केंद्रीय सार्वजनिक माहिती अधिकारी
अर्जाचा नमुना
अर्ज हस्तलिखित किंवा साध्या कागदावर टाईप केलेला असावा:नमुना माहिती अधिकार अर्ज:
जन माहिती अधिकारी (PIO),[बँकेचे नाव आणि शाखा],
[शहर], [पिनकोड].
विषय: बँकेविरुद्ध माहिती अधिकारांतर्गत खालीलप्रमाणे मला हवी असलेली माहिती मिळणे बाबत.
मी, सुशिक्षित बेरोजगार rti कार्यकर्ता [अर्जदार चे नाव], [खाते क्रमांक] चा धारक आहे. मी माहिती अधिकार २००५ कायदा नुसार मला बँकेत खात्यात असलेली माहिती अधिकार कायद्याअंतर्गत खालील मिळावी.
- १. [2020 ते आजपर्यंत] या कालावधीत माझ्या खात्यातील सर्व व्यवहारांची तपशीलवार यादी.
- २. माझ्या ATM [कर्ज/क्रेडिट कार्ड क्रमांक] शी संबंधित सर्व कागदपत्र
- ३. माझ्या [तक्रार क्रमांकावर] केलेल्या कारवाईचा तपशील
- ४. [तारीख] रोजी [विशिष्ट व्यवहारा] बाबत बँकेचे अंतर्गत विवरणपत्र
संलग्नक:
- - रुपया. १० शुल्क (आयपीओ/डिमांड ड्राफ्ट)
- - खाते प्रत
- - पावती
[तुमचे नाव]
[पत्ता]
[मोबाइल]
[तारीख]
4. अर्ज सादर करण्याच्या पद्धती
प्रत्यक्ष सादर करा:
- - बँकेच्या शाखेत पीआयओकडे अर्ज करा.
- - पावती अनिवार्य आहे.
पोस्टाने:
- - नोंदणीकृत एडी पोस्टाने पाठवा
- - ट्रॅकिंग नंबर ठेवा
ऑनलाइन:
– https://rtionline.gov.in (फक्त सार्वजनिक क्षेत्रातील बँकांसाठी)5. : माहिती मिळाली नाही तर काय करावे?
पहिले अपील:
- - ३० दिवसांनी बँकेच्या पहिल्या अपीलीय अधिकाऱ्याकडे अर्ज करावा
- - दुसऱ्या अपीलासाठी ३० दिवसांचा अतिरिक्त कालावधी मद्ये करावा :
- - महाराष्ट्र राज्य माहिती आयोग किंवा केंद्रीय माहिती आयोग यांच्या कडे ठराविक दिवसात करावा.
- - ऑफलाइन/ऑनलाइन अपील करता येते.
इतर पर्याय:
१. आरबीआय लोकपाल तक्रार२. बँकिंग लोकपाल
३. न्यायालयाची सूचना
6. : यशस्वी माहिती अधिकारासाठी ५ टिप्स
- १. विशिष्ट प्रश्न विचारा (सामान्य प्रश्न नाही)
- २. दर महिन्याला १ आरटीआय पाठवा (दबाव कायम ठेवण्यासाठी)
- ३. सर्व पत्रव्यवहाराची एक प्रत ठेवा
- ४. माध्यमांचा वापर करा (सोशल मीडिया/वृत्तपत्र)
- ५. इतर ग्राहकांना सहभागी करा