नगर पालिका ही शहरी भागातील सर्वात महत्त्वाची स्थानिक स्वराज्य संस्था आहे. शहरातील रस्ते, बांधकाम परवाना, पाणीपुरवठा, स्वच्छता, इत्यादी अनेक गोष्टींची जबाबदारी पालिकेकडे आहे. परंतु अनेकदा नागरिकांना या संस्थेच्या कामकाजाची माहिती नसते. अशा परिस्थितीत, माहिती अधिकार (RTI) कायदा, २००५ अंतर्गत माहिती मांगून कामाची उपयुक्त होते. मग नगरपालिकाला माहिती अधिकार अर्ज कसा लिहावा? संपूर्ण माहिती जाणून घ्या मराठीत.
 |
| Nagrpalikala Mahiti Adhikar Arj Kasa Karava |
या लेखात, आपण नगरपालिकेत माहिती अधिकारासाठी अर्ज कसा करायचा, नगरपालिकेत कोणती माहिती मिळू शकते, अर्जाचा नमुना, शुल्क, अपील प्रक्रिया आणि यशस्वी माहिती अधिकार याबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया. नगरपालिकेचे मुख्य कार्य काय आहे हे देखील जाणून घेऊया.
१: नगरपालिका म्हणजे काय? त्याचे काम काय आहे?
नगरपालिकेची व्याख्या
नगर पालिका ही शहरी भागातील स्थानिक स्वराज्य संस्था आहे. हे लहान शहरांमध्ये (२५,००० ते ३ लाख लोकसंख्या) कार्यरत आहे. मोठ्या शहरांसाठी एक महानगरपालिका आहे.नगरपालिका काम
- १. पाणीपुरवठा व्यवस्था
- २. सांडपाणी आणि स्वच्छता व्यवस्थापन
- ३. रस्ते, पदपथ, पथदिवे यांची देखभाल
- ४. बांधकाम परवानगी देणे
- ५. कचरा व्यवस्थापन
- ६. जन्म-मृत्यू नोंदणी
- ७. सार्वजनिक आरोग्य सेवा (बाजारपेठ, कत्तलखाना अधीक्षक)
- ८. करांचे संकलन (मालमत्ता कर, पाणी कर)
2 : नगरपालिकेत माहिती अधिकार कसा अर्ज करायचा?
अर्ज लिहिणे
माहिती अधिकार अर्ज साध्या कागदावर आपल्या आवडी भाषेत इंग्रजी, हिंदी किंवा राज्यातील स्थानिक भाषेत (मराठी, गुजराती, बंगाली इ.) लिहिता येतो. यासाठी कोणताही विशेष फॉर्म भरण्याची आवश्यकता नाही.
मी, [तुमचे स्वतः चे संपूर्ण नाव], शहर [पत्त्या], राज्याचा नागरिक आहे. माहिती अधिकार 2005 कायद्याअंतर्गत मी खालील प्रमाणे माहिती मांगत आहे. ती वेळेस मिळावे.
धन्यवाद,
[तुमचे नाव]
[संपर्क क्रमांक]
[तारीख]
माहिती अधिकार अर्ज नमुना (मराठीमध्ये):
- जन माहिती अधिकारी (PIO),
- [नगरपालिकेचे नाव],
- [शहराचे नाव], [जिल्हा], [राज्य].
- विषय: नगरपालिका च्या कामाबाबत माहिती अधिकार कायदा २००५ अंतर्गत माहिती मिळणे बाबत.
मी, [तुमचे स्वतः चे संपूर्ण नाव], शहर [पत्त्या], राज्याचा नागरिक आहे. माहिती अधिकार 2005 कायद्याअंतर्गत मी खालील प्रमाणे माहिती मांगत आहे. ती वेळेस मिळावे.
- १. [तुमच्या शहरात] या रस्त्याच्या [नाव] दुरुस्तीचा खर्च.
- २. वर्षासाठी नगरपालिकेचा एकूण निधी आणि त्यावरील खर्च [१-३].
- ३. [तुमचा पत्ता] पाणीपुरवठा योजनेची माहिती.
- ४. जर तक्रार दाखल केली असेल तर त्यावर केलेल्या कारवाईची प्रत.
धन्यवाद,
[तुमचे नाव]
[संपर्क क्रमांक]
[तारीख]
अर्ज सादर करणे
- १. हा अर्ज नगरपालिका कार्यालयातील पीआयओ (जन माहिती अधिकारी) कडे सादर करावा.
- २. अर्जासोबत 10 रुपयांचा आयपीओ/डिमांड ड्राफ्ट मिळवा. (जर तुम्ही बीपीएल धारक असाल तर कार्डची प्रत देखील जोडा).
- ३. तुम्ही अर्जाची प्रत आणि पावती देखील जोडावी.
प्रतिसादाची वाट पहा
पोस्टला ७ दिवसांच्या आत उत्तर देणे आवश्यक आहे.- - जर माहिती उपलब्ध नसेल तर पहिले अपील करता येईल.
- - पहिले अपील करून ही माहिती मिळत नसेल तर दुसरे राज्य माहिती आयोगाकडेच अपील करा.
1: माहिती अधिकार अपील कसे दाखल करावे?
जर नगरपालिका, माहिती अधिकार पीआयओने कोणतीही माहिती दिली नाही किंवा चुकीचे उत्तर दिले नाही तर पहिले अपील 5 दिवसांच्या आत अधिकाऱ्याकडे (महानगरपालिका आयुक्त/मुख्य कार्यकारी अधिकारी) करावे. तरीही न्याय मिळाला नाही तर राज्याच्या राज्य माहिती आयोगाकडेच अपील करता येईल.2: यशस्वी माहिती अधिकार अर्जासाठी ३ महत्त्वाच्या टिप्स
- १. विशिष्ट प्रश्न विचारा - "तुमच्या सर्व योजना मला द्या" हा अस्पष्ट प्रश्न टाळा.
- २. योजना/निधी वर्ष सांगा - जर तुम्हाला १-५ चा डेटा हवा असेल तर तो निर्दिष्ट करा.
- ३. कार्यालयीन पावती घ्या - अर्ज सादर करताना, नगरपालिका कार्यालयातून पावती घ्या.
- ४. राज्य माहिती आयोगाचा वापर करा - जर नगरपालिका माहिती देत नसेल तर थेट आयोगाकडे जा.
- ५. सामाजिक दबाव निर्माण करा - RT करा मिळालेली माहिती सार्वजनिक व्यासपीठावर शेअर करा.
निष्कर्ष
नगरपालिका ही शहरी करण साठी विकासाची मुख्य संस्था आहे. माहिती अधिकाराचा RTI च्या वापर करून तुम्ही या संस्थेकडून पारदर्शकता आणि जबाबदारीची केलेल्या कामाची मागणी करू शकता.जर तुम्हाला नगरपालिका RTI, माहिती अधिकार हा लेख उपयुक्त वाटला असेल तर www.mahamnews.com वर अधिक माहिती वाचत रहा. नागरिकांना नेहमीच सक्षम बनवता यावे म्हणून आम्ही नेहमीच अशा बातम्या आणि मार्गदर्शन प्रकाशित करतो - महानगरपालिका माहिती - बरोबर महामान बातम्या महानगरपालिका (Nagrpalikala Mahiti Adhikar Arj Kasa Karava)
लेखक: [तुमचे नाव]
संपादक: www.mahamnews.com
प्रकाशन तारीख: [date]0